Alkol kullanım bozukluğu ya da bilinen diğer isimleriyle alkol bağımlılığı ya da kötüye kullanımı, uzun süredir alkol kullanımı, güçlü bir içme isteği ve alkol içmeyi durduramama durumudur. Alkol bağımlılığı olan kişi alkolün yol açtığı bedensel ve sosyal zararlara rağmen alkol alımını durduramaz. Alkol bağımlılığı olduğunda, alkol hiç alınmadığında ya da olağan durumdan daha az alındığında yoksunluk belirtisi dediğimiz bedensel ve duygusal belirtiler olabilir. Bozukluk tedavi edilebilir bir durum olsa da, bu kişiler hayatları boyunca alkole karşı duyarlıdırlar. Yani yeniden az da olsa alınacak olursa hızlı bir şekilde bozukluk eski şiddetine dönebilir. Bu nedenledir ki Adsız Alkolikler denilen alkol bağımlılığı tedavi gruplarında üyeler konuşmaya başlarken örneğin “ben Ahmet alkoliğim” derler. Bu ifade 10 yıldır kullanmamış da olsa bağımlılık sorunu olduğunu kabul etme kabullenme anlamında önemli bir ifadedir. Alkole karşı sürekli tetikteyim ve mücadelem devam ediyor anlamına gelir. Alkol kullanımının psikiyatrik hastalıkların sınıflandırmasında tarif edilen belirtiler şu şekildedir: En az 12 aylık bir süre boyunca, aşağıda sıralanmış belirtilerden en az ikisinin var olduğu, tıbbi açıdan belirgin bir sıkıntıya ya da işlevsellikte düşmeye yol açan, problemli bir kullanım tarzı söz konusudur.

1. Çoğu zaman, istediğinden daha çok ya da daha uzun süreli alkol alınır.
2. Alkolü bırakmak ya da kontrol altında tutmak için devamlı bir istek ya da sonuçsuz gayretler vardır.
3. İçkiye ulaşmak, içmek ya da etkilerden kurtulmak için çok zaman harcanır.
4. Kullanmak için büyük bir istek duyma veya kendini kullanmak zorunda hissetme.
5. İş, okul ya da evdeki sorumluluklarını yerine getirememeye neden olan, tekrarlayıcı kullanım.
6. Alkolün neden olduğu veya şiddetlendirdiği, devamlı ya da tekrarlayıcı sosyal ya da kişilerarası sorunlar olmasına rağmen kullanmaya devam etme.
7. Alkolün neden olduğu önemli toplumsal, mesleki etkinliklerin ya da eğlenme-dinlenme etkinliklerinin terkedilmesi ya da azaltılması.
8. Tekrarlayıcı bir biçimde, tehlikeye yol açabilecek durumlarda (örneğin araba kullanırken) kullanma.
9. Büyük bir olasılıkla alkole bağlı olarak ortaya çıkan ya da kötüleyen, devamlı ya da tekrarlayıcı bedensel ya da ruhsal bir sorunu olduğunu bilmesine rağmen kullanmayı sürdürme.
10. Aşağıdakilerden biriyle belirli, tolerans gelişmesi: 1. Sarhoş olmak ya da istenen etkiyi elde etmek için giderek artan miktarda alkol kullanmak zorunda kalmak. 2. Aynı miktarda içmeye karşın etkisinin azalması.
11. Aşağıdakilerden biriyle belirli, yoksunluk gelişmesi: 1. Alkole özgü yoksunluk sendromu 2. Yoksunluk belirtilerinden kurtulmak için alkol (ya da benzodiazepin gibi yakından ilişkili bir madde) alınması.

Elbette sorunlu içici olarak sayılmak için yukarıdaki belirtilerin tamamının olması gerekmez. Eğer kullanım biçiminizin sorunlu olduğunu düşünüyorsanız yardım almalısınız. Bazı durumlarda da kişinin kendisi alkol kullanmaktan zevk aldığını, kullanmasının herhangi bir soruna yol açmadığını düşünmesine rağmen çevresindeki insanlar tarafından uyarılırlar. Bu durumda da kendinizin bir şekilde sorunun farkında olmamanız olasıdır ve en azından bir uzmanla görüşerek değelendirme isteyebilirsiniz.